عبدالرحمن بامرنى
بوچی مە خواندەڤا نینە؟ بوچی پەرتوكێن مە ناهێنە خواندن و بوچی لهەمی باژێر و باژێركێن سەر ب پارێزگەها دهوكێ ڤە روژنامە و كوڤار ناگەهنێ و گەلەك بوچیێن دی! گەر ئەڤە پرسەك بیت و هەمی گازندەییان ژێ بكەن، دەزگەهێن راگەهاندنێ، خودانێن پەرتوكخانا، نڤیسەر بخوە. لێ ئەڤە بتنێ بەس نینە كو ئەم خوە بهندەك بەهانەیان ڤە گرێدەین و دڤێ گێژەڤانكێ دا بمینین. ئەز دڤێ كورتە نڤیسینێ دا ناچمە سەر ئەگەران كو رەنگە بدەهان جاران بەحس ل سەر هاتبیتە كرن و بوینە بابەتێ روژنامە و كوڤار و رادیو و تیڤییان، بتنێ دێ بابەتەكی ئازرینم، ئەو ژی، دان و ستاندنە.
دان و ستاندن دناڤبەرا خواندەڤای و روژنامە و پەرتوكان دا، ئایا دنڤیسینێن خوە دا ئەم چ پێش كێش دكەین و دبەرامبەر دا ئەم چ بدەست ڤە دئینین! ئایا ئەو تشتێ ئەم بو خواندەڤای پێش كێش دكەین، بدروستاهی و رێكێن زانستی دگەهیتە بەر دەستێ وی؟ ئایا ئەو تشتێ ئەم بو خواندەڤای دنڤیسین و دئازرینین، هەمان تشتە یێ ئەو دخازیت؟
بهزرا من، ڤالاتییەكا دئێك نەگەهشتنێ دناڤبەرا پەرتوكێ و روژنامێ دگەل خویندەڤای دا هەیە. ئەگەر وان روژنامە و كوڤارێن لدهوكێ دەردكەڤن، ئەگەر وان دەزگەهێن چاپكرن و بلاڤكرنا پەرتوكان ل دهوكێ هەین و ڤانە هەمیان بكەینە نمونە، دێ دیار بیت كو مە كومەكا بلاڤوكان هەنە و پەرتوكخانێن مە تژی ناڤ و نیشانن و هەر زمانێ تە بڤێت و ئەڤە ژبلی هەبونا دوو روژنامێن روژانە، كو ئەڤێن هەنێ بو پارێزگەهەكا وەكی دهوكێ بەسن كو مە خواندەڤایەكێ مشە هەبیت، لێ دبەرامبەر دا، خواندەڤا مە نینە! ئەگەر رێژا خواندنێ ژی وەربگرین و هەڤبەری رێژا روژنامە و كوڤار و پەرتوكان ئەوێن بتنێ ل سنورێ پارێزگەها دهوكێ دهێنە فروتن، هەر ناهێتە بەحس كرن یان كو ئەم بدروستاهی ل بەر سینگێ كێشەیەكێی نە، ئەو ژی مە گرفتا خواندنێ هەیە.
ئەگەر ئەم شیاین خواندەڤای پەیدا بكەین، دێ چ لمە زێدە بیت؟ ئێكەم تشت: دێ پەیوەندییا دناڤبەرا حكومەتێ و هاولاتی دا خورتتر لێ هێت و ب ئاگەهبونا هاولاتی ل سەر هویردەكاریێن روژانە و سیاسی و ئابوری و كومەلایەتی، ئەڤ هاولاتیێ هەنێ دێ بیتە بەشەك ژ چارەسەریێ نەك بلاڤكرنا پروپاكندێن نە دروست. دوو: رولێ عەشیرەتێ بخوە دێ لاواز بیت و دێ یاسا خوە ل كێشەیێن جڤاكی كەتە خودان. سێ: دێ بیتە هاندەرەكێ باش كو تەكنەلوژیا سەردەم و تەندروستیەكا باشتر دناڤ تاكێن جڤاكی دا بلاڤە ببیت. چار: ئاگەهیێن هاولاتییان دێ ل سەر هەمی باژێركێن پارێزگەهێ بیت ب گوندڤە و ئەڤە ژی برییا پەیامنێران و بلاڤكرنا راپورتان و دێ پارێزگەهـ ب ئێك ڤە هێتە گرێدان و مەیدانا كارێ روژنامەڤانیێ بخوە ژی دێ فرەهـ بیت و ئوتوماتیكی دێ خوانداڤا برێژەیەكا زێدە مشە بیت.
پێشنیارا من بو كێشەیێ:
مە دوو روژنامێن روژانە لدهوكێ هەنە و چەندین كوڤار، دبەرامبەر دا ل پترییا كومەلگەهـ و ناحیە و گوندێن سەر ب پارێزگەهێ ڤە و ب قەزا ئامێدیێ ژی ڤە، ئێك پەرتوكخانە یان ژی كوشكا فروتنا روژنامەیان لێ نینە، ژبەركو خواندەڤا لڤان دەڤەران نینە و ئەگەر هەبیت ژی، مە ئاریشا گەهاندنێ هەیە و ئەو رێژا بهێتە فروتن بهایێ كرییا ترومبێلێ نا دەرئێخیت! بویە، ئەگەر روژنامێن مە دەست پێشخەریەكێ بكەن، چەند هزار دانەیەكان ل سەر تیراژا هەر ژمارەیەكێ زێدە بكەن و ترومبێلەك بو ڤێ مەبەستێ بهێـە تەرخانكرن و روژنامە بگەهیتە هەمی دەڤەرەكێ، ئەگەر ل دەستپێكێ ئێك روژنامە بهێتە فروتن، دێ بیتە دوو و پێنج و دەهـ و دێ بەرەڤ زێدەبونێ چیت. ئەز ل باوەرم ژی دێ پێنگاڤەكا باش بیت و دێ كاریگەرییا خوە هەبیت، ئەگەر كارگێرییا ڤان روژنامەیان یان رێڤەبەرییا رەوشەنبیری و هونەری ل سەر راوەستیت و تا ئەگەر ببیتە پروژەیەكێ پارێزگەهێ بخوە ژی، هەر چەندە یا من بتنێ گوتن بو، بەس خراب نینە ژی بابەت بهێتە ڤەكولین.
تێبینی: ل روژناما وار ژمارە 1201 دا بلاڤ بویە
