دبێژن ل باژێرێ باسدكێ ل دەشتا سلێڤانەییا دەشتا دوبانیا، دوو مروڤ هەبون ئێكی دگوتنێ تاهر پاشا یێ دی دگوتنێ عەمەر ئاغا. ئەو پاشایێن سلێڤانەییا بون، دبێژن وەختەكی هەردوو برا مالێ خوە لێكڤەكرن و ژ ئێك جودابون.
لنیڤا باژێرێ باسدكێ، شورا ئاڤێ ل باسدكا سەری و باسدكا بنی، دناڤبەینا (فەقسەینی و بامیرێ) دچتە خارێ و دچتە سەر ئاڤا مەزن، هەردوو برایان هەما زكێ نیڤا نهالێ لڤی ملێ روژئاڤای بو عەمەر ئاغای و لڤێ ملێ دی بو تاهر پاشای لێكڤەكرن، خەلكێ وان و مللەتێ وان و كەراخێ وان، هەر ژ برنجی و ماشێ و نوكێ و چاندنا كونجی، لبن حوكمێ هەردوو ئاغا بون.
هندی عەمەر ئاغا بو سێ كور هەبون، یێ مەزن ئەسحەد بی و زاڤایێ تاهر پاشایێ مامێ خوە و زەلامێ تێلی مەنجولێ بو و برایێ ناڤێ عزێر بی و یێ سیێ میرزا بی.
هندی تاهر پاشا بو دوو كور هەبین، ئێك گەلەك زیرەك بو دگوتنێ چەلەنگ عەبدال و یێ دی ناڤێ وی عەبدولللا بی، فێرسێن دەشتا دوبانێ عەبدوللا و چەلەنگ عەبدال كورێن تاهر پاشای بون، تاهر پاشا برایێ مەزن بو و دسەر عەمەر ئاغای رابو و هەر دەمەكی عەمەر ئاغای سوپاسیا برایێ خوە دكر.
دبێژن سال هاتن و سال چوون، سالەكێ باران كێم هاتن و هشكی پەیدا بو و ئاڤ كێمبو، وەرازێن تاهر پاشای هاتن و گازندە ژ تاهر پاشای كرن و گوتن ئاڤا مە كێمە و عەردێن مە ژ قوەتا ئاڤێ پترە و شوینكاتیێ مە و برنجێ مە و ماشا مە و كونجیێ مە دێ پیچ بن و دێ هشك بن و دڤێت تو پسیارا حالێ مە بكەی.
ژ سالوخەتێن هەردوو برا ژی، عەمەر ئاغا بێهن فرهە بی و تاهر پاشا گەلەك یێ بێهن تەنگ بی و خوە دكێشا مەزناهیێ. تاهر پاشای نە گوتە كەسێ و هەما رابو مەربێلا خوە دانا سەر ملێن خوە و چوو سەر دەراڤێ باسدكێ و ئاڤ دنیڤێ را یا دوو كەر بو، نیڤا ئاڤێ بو برایەكی دچوو و نیڤا دییا ئاڤا دی بو برایێ دی، تاهر پاشای ئەو بەر زڤراند و سێ بەهرێن ئاڤێ بخو بەردان و بەهرەك بو برایێ خوە هێلا.
هندی ئەسحەدە برایێ مەزنە و كورێ عەمەر ئاغا یە و زاڤایێ مامێ خوە تاهر پاشا یە، چوو سەر ئاڤێ بەرێخوە ددەتێ مامێ وی ئاڤا قەلبدای و خەزیرێ وی یە، ئینا خوە بێدەنگ كر و چوو دناڤ وەرازا دا و گوتێ كەس نەبێژیتە بابێ من و بلا بابێ من ژی بڤێ چەندێ نەزانیت، بلا مامێ من عەردێ خوە بو سێ چار روژەكا ئاڤ بدەت و پاشی دێ بت دوورا مە ژی و ئەم ژی دێ عەردێ خوە ئاڤدەین.
دوو سێ روژەك پێڤەچوون و ئاڤ هەر نە هاتە قولپاندن، ئەسحەد رابو چوو دەف مامێ خوە و گوتێ مام ما تو ئاڤێ بنیڤی ناكەی، مانێ وەرازێن مە ژی وەك یێن تە نە، مامێ وی گوتێ نە ئاخڤە ئەزمانێ خوە درێژ نەكە و ئاڤ نە یا تە و بابێ تە یە.
ئەو ژی هات خوە بمال دا دا و گوت ئەز ناچمە ئاڤدانێ، هندێ بابێ وی عەمەر ئاغا ما پێڤە و گوتێ تو بو ناچی ئاڤدانێ، هەر وی گوتێ ئەز ناچم و ئەز ناچم و هەكە تە بڤێت تو هەرە ئاڤدانێ، عەمەر ئاغای گوتێ نێ ئەز یێ سپێدەهیا ئەول دچم پەزی بەرددەم، گوتە برایێ دی، بابو تو هەرە ئاڤێ بەردە و مانێ مە خەتا بنیڤی كری و مە بەر یێ كریە د دەراڤێ ئاڤێ دا و نیڤەك بو مە دهێت و و نیڤەك بو مامێ تە، وی ژی چك چكەك یا گولێ بوی و وی ژی گوتێ بخودێ با بو ئەز ناچم، عەمەر ئاغای گوتە میرزای باب تو هەرە سەر دەراڤێ ئاڤێ و ئاڤدانێ بكە، میرزای گوت باب ئەز نە وەك برایێن خوە مە و بخودێ ئەز یێ عەسەبی مە و بخودێ ئەو ئاڤێ ل سەر من وەرگەرینیت و زلەهەكێ لمن بدەت، دێ مەربێلەكێ ل گەها ستوێ وی دەم و درێژكەمە ئاخێ. عەمەر ئاغای گوتێ كور و خوە بێ ئاقل نە كە و مامێ تە یە، دێ چاوا كارەكێ وەسا كەی، گوت پا ئەز ناچم، گوتێ مانێ دڤێت هەر ئێك ژ هەوە بچیت و گوتێ پا ئەڤە ئەز چووم.
میرزای مەربێلا خوە دانا سەر ملێ خوە و ب شورا باسدكێ دا چوو خارێ و چوو سەر دەراڤێ ئاڤێ و ئاڤ درست بنیڤی كر و چوو دەف وەرازێن خوە. تاهر پاشا بدویڤ ئاڤێ دا هات كو ئاڤا هاتیە بنیڤی كرن، رابو دەراڤێ وی هەمی گرت و ئاڤ هەمی بو ئالێ خوە بەردا، میرزایێ چووی ناڤ وەرازێن خوە و دیت كو ئاڤ لێ هشك بو، ژێهەل هات، دیت ئاڤا گرتیە و ئەوی ژی ئاڤ هەمی بو خوە قولپاند و دەراڤێ مامێ خوە هشك كر. مامێ وی هات و دەراڤ ب وی رەنگی دیت و جارەكا دی هەمی بو خوە قولپاندە ڤە و میرزا هات، گوتێ مام گوتێ ئەزمانێ خوە درێژ نەكە، گوتێ مام تە كەراخێن هەین مە ژی یێن هەین، بیستانێن تە هشك بون یێن مە ژی هشك بون، خودێ قەبیل ناكەت یێن مە هشك بن و تو یێن خوە ئاڤی بكەی، مامێ وی گوتێ ئەزمانێ خوە درێژنەكە و میرزایی گوتێ دێ ئاڤێ بنیڤی كەم، و چەمها دا دەراڤی دروست بكەت، مامێ وی زلەهەك لبنێ گوهێ وی دا و وی ژی گوتێ پا بلا دەراڤ هەمی بو تە بیت، مامێ وی خوە چەمهاند دا دەراڤی دروست بكت، وی ژی دەست دا مەربێلا خوە و ئەو مەر ل گەها ستوێ وی دا و مامێ خوە درێژكرە ددەراڤێ ئاڤێ دا و گوتێ مە ژ نوكە وێڤە ئاڤ نە لازمە و بلا هەمی بو تە بیت و میرزای مەربێلا خوە دانا سەر ملێ خوە و قەستا مال كر.
بابێ وی دیت و گوتێ ها بابو تە چكر، گوتێ من برایێ تە كوشت، ما من نە گوتە تە ئەز ناچمە سەر دەراڤێ ئاڤێ. گوتێ كور و تە چاوا مامێ خوە كوشت، میرزای گوتێ من كوشت من كوشت، ڤێجا تە دڤێت دا ئەم بخوە برەڤین ژبەر بەلایێ و تە دڤێت ژی ئەم دێ لڤێرە بین و پسمامێن من یێن چوینە میسل و هەردوو فێرسێن دەشتا دوبانێ نە و مە هێزا وان تێدا نینە ئەم شەرێ وان بكەین و دێ ددەستێن وان دا هێینە كوشتنێ و تە دڤێت ئەم دێ مالا خوە باركەین و تە دڤێت ژی ئەم دێ خوە دەینە براندنێ.
عەمەر ئاغای گوتی كورێ من ب ئاقلە و ما دەم برایێ من كوشت و برازایێن من دێ هێنە ڤە و خەلك بەل بەل چیە و دێ كورێن من و برازایێن من ئێك و دوو كوژن و دێ مالا مە میراتە بیت. ڤێجا مە ئێك كر و بلا نەبیت دوو و یللا دا بچین.
ئەسحەدی گوتی وەللا ئەز ناهێم، بابێ وی گوتێ بوچی تو ناهێی، ئەسحەدی گوتێ ما خوە نە دێ بخو رەڤین ژبەر خەلكی، وە كوشت وە قەنج لێكر، عزێری گوت باب گوهێ خو نە دێ بخودێ ئەڤە مروڤەكێ بێ خێرە، عزێری گوتێ باب را بە دەست ژ مالێ دنیایێ بەردە و وەك كوچەراتی بتنێ دێ حەیوانێ خوە ب بەری خوە ئێخین و هندەك مروڤێن مە یێن لێزم دگەل خوە بەین.
عەمەر ئاغای گوتێ خەبەری تە یە و رابو چ تشتێ شیاین هەلگرتن و ب پشت پەزێ خوە كەتن و ژ باسدكێ دەركەتن و بەرێخوە دان گەلیێ سپی و نەهـ دەهـ مالەك ژی دگەل دا رابون و چوون زاخو و خو نە گرتن و ل خابیری دەرباز بون و ل هیزلی دەرباز بون و ل سلوپیا دەرباز بون و چوونە دەڤەرا جزیرێ دا و كەتن دەڤەرا میرەكێن بوتان دا.
قوناغ بەر قوناغ چوون و تەقدیرا خودێ یە، چەند روژ پێ چوون و جاب بوو عەبدوللا و چەلەنگ عەبدال چوون كو بابێ وە یێ هاتی كوشتن، هەتا ئەو زڤرین و گوتی كیڤە چوون، گوتێ نزانین و خودێ دزانیت كا بو ناڤ بەرواریا یان دوستكیا یان گوییا یان سلوپیا و كەس نزانیت بو كیڤە چووینە.
ئەو مان بتازیا خوە ڤە و مامێ وان ئەو بخو چوون و قوناغ بەر قوناغ و یێن بو خوە درەڤن و هەكە دەهـ روژا و هەكە پازدە روژا، دەمەكی دانانە دمێرگەكێ دا و د نە شەهرەزا نە و مللەت نە دیتی نە و رەوشت و تیتالێن مللەتێن بەرێ هەمی كوچەرات بون و هەر گاڤا كەتبا هەیڤا گولانێ ژ كوزێ نە دهێلا حەیوان بچنێ، ژبەر كو ئەگەر حەیوان بەردایێ دەغەل زێدە ناكەت، ئەو مێرگا ریحایێ یا تاهر پاشا یە و دبێژنێ تاهر پاشایێ دەشتا ریحایێ و ئەو كوز یا وانە و ناڤێ ریحایێ بخوە ئاڤا گولانە و ناهێلن رێ و رێبار دناڤ را بچن و ئەوانا دانا نیڤا مێرگێ.
دبێژن دەما عەمەر ئاغای وێ شەڤێ دانای وێ مێرگێ، تاهر پاشا ل سپێدەهیێ دەركەت دەست نڤێژێ بگرت، زەلامەكێ وی گوتێ، تاهر پاشا زومەكا بچویك یا دانای دنیڤا مێرگێ دا و یا دانای دنیڤا كوزێ دا. تاهر پاشای گوت دیارە ئەو مروڤە نەزانە و ئەو مروڤە یێ غەریبە و یێ ژ جهەكێ دویر هاتی یان خویندارە یان دلمایە یان ژن رەڤایە یان باران لدەڤەرا وان نە هاتیە و یێ هاتی حەیوانێ خوە بگێرینیت و بچەرینیت، تاهر پاشای گوتێ كەس بەل بەلێ نەكەت و ئەز دێ كاغەزەكێ نڤیسم و گەهینم دەستێ وی و ڤان پسیاران ژێ كەم و تێدا نڤیسی ژی، ئەگەر تو ئێك ژ ڤانان بی و هاتبی ل ناڤ عەشیرەتەكێ بگەریێی و هەتا سولحا وە چێدبیت، تو درستێ هاتی و ئەز بخێرهاتنا تە دكەم و دێ تە پارێزم.
پشتی تاهر پاشای ئەو كاغەز بوی رەنگی نڤیسای و دایە دەستێ زەلامەكی و عەمەر ئاغای ئەو كاغەز ڤەكری و خاندی، ئەو كاغەز دانا سەر سەرێ خوە و لبنێ كاغەزێ نڤیسی كو نە ئەم خویندارین و نە ددلماینە و نە ژن رەڤاینە، بتنێ باران ل دەڤەرێن مە نە هاتینە و مە حەیوانێ خوە یێ ئینای و مە بەرێخوە دایە زوزانان و ناڤ عەشایرێن كوردا و جامێرەك چەند وەختەكی مە بخودان كەت و هەتا خودێ ل مە بهێت رەحمێ.
تاهر پاشای جابا وان فرێكرن و گوتێ هین بو خارنێ مێهڤانێن منن، هەردوو كورێن عەمەر ئاغای میرزا و عزێر ل دەوارێن خوە سیار ببون و چبونە گەریانێ و ئەسحەد یێ درێژكری بو ل كینی. هەتا بویە نێزیكی نیڤرو و هاتین بن رەش كوینا، عەمەر ئاغای گوتێ بابو ئەڤە دەڤەرا تاهر پاشایە و پاشایێ ریحایێ یە و یێ هنارتیە دویف مە را و یا گوتی هین مەعزومێن مە یێن فراڤینێ نە، گوتێ باشە باب و چەند فەقیرێن وان ژی ڤێكەتن و بدویڤ عەمەر ئاغای كەتن و چونە مێهڤانداریا تاهر پاشای.
سەلامە عەلەیكوم و عەلەیكومە سەلام و رێز ل ئێك و دوو گرتن و خارن و ڤەخارن بو ئینان و بەرهەڤكرن و خارن و ڤەخارنێن خوە خارن، تاهر پاشای گوتێ هین چ كەسن و ژ كیڤە هاتینە، عەمەر ئاغای گوتێ ئەز بو تە راستی بێژم گوتێ بەلێ، عەمەر ئاغای گوت ئەم خەلكێ دەشتا دوبانێ نە و خەلكێ سلێڤانەیا نە و ئەم ئاغایێن باسدكیانە و خوینەكا دناڤ بەینا مە و برایێ مە دا چێبوی، كورێ من برایێ من كوشت و ئێدی چاڤێن من بوی مللەتی را نابن و مە ژی گوت ئەم دێ هاژوین و جامێرەكێ وەك تە چەند مدەهەكی مە بخودان كەت، هەتا پیچەكێ چیروكا مە كەڤن ببت و سەلاحەتەك ل ناڤبەینا مە چێ ببی
ت و ئەم بزڤرینە سەر ئاخ و ملكەتێ خوە ڤە.
تاهر پاشای گوتی ئەز تاهر پاشایێ دەشتا ریحایێ مە ل مێرگا گولا، بەس ئەڤە گولان هات كوز دێ مەنعە بن و ناهێنە چەراندن، دێ رەخەكێ عاقاری دەمە هەوە، خودێ هند كەرامەت دگەل مە دا كریە و گوتێ ژ ڤێرە هەتا دگەهیتە سیپانێ خەلاتێ ژی ناڤێ من دگەریێت و كەس نینە روژەكێ پەزەكا تە ژی ببەت و ئەهد بمن كەتبیت، ئەز سەد و پێنجی مێرا سەرا پەزەكا تە بدەمە كوشتنێ.
عەمەر ئاغا ژی هات و چادرا خوە راكر و برە دانا وی جهی یێ تاهر پاشای بو دەست نیشانكری و پشتی چەند روژ پێڤە چووین، عەمەر ئاغای گوتە كورێن خوە، دڤێت ئەم ژی تاهر پاشای و زەلامێن وی داخواز بكەینە خارنەكێ، وان گەلەك قەنجیا لمە كری و دا ئەم ئێك و دوو پتر ناسبكەین ژی.
ئەوان ژی جاب دا تاهر پاشای و گوتێ هین بو فراڤینێ دداخازكرینە كو بهێن دەف مە، گوتێ سەرچاڤا و رابون سێ چار میهـ سەرژێكرن و پانێ كوچەرا تە و نیڤرو تاهر پاشا ب خلامێ خوە ڤە و نێزیكی نەهـ دەهـ زەلامەكا دگەل هاتن و سلاڤ كرن و چوونە بن رەش كوینێ عەمەر ئاغای و خارن و ڤەخارن خارن و كوینێ قەهوێ دجودانە و روینشتنە خارێ و خارن و ڤەخارنێن خوە خارن.
پانێ سحبەتا ئاغەواتا نە و هەر كەسەك بو خو حەز دكەتن، تاهر پاشای گوتێ، ئەڤە هین بو نە مێهڤانێن مە و تا سیپانێ خەلاتێ ببەر وە ڤە یە و هەر كەسێ دەستێ خوە درێژ كە تە پەزەكا وە ژی، ئەز دێ سەد و پێنجی زەلامێن خوە سەرا دەمە كوشتنێ و هین دێ لدەف من بن هەتا وی دەمێ دناڤ هەوە دا دهێین و دچین و خوینداریا وە نەهێلین و وە پێكدئینین.
ژنكێن ل ئالیێ دی گوهێ خوە ددەنە زەلاما و تاهر پاشا ڤان سحبەتان دكەت و گوتنە ئێك راستە هندی مروڤ بگەریت دێ تشتێن نوی و یێن سەیر بینیت، گوتنە ئێك هین بێژن ئەڤ كەسێ هندە مەتحێت خوە دكەت، زەلامەكێ باشە یان بەژنا وی یا كورتە و ب سەر مەتحێن خوە ڤە نەبیت، رابون پەردا كوینی راكرن و چاڤێ تاهر پاشای بهەردوو زەریا كەت، ئێك ژوان بەژن بلندە و یا دی گەلەك بەركەتی، ڤێجا جانیا وان بەژن و ناڤ تەنگ زراڤ، روی سورگولی و خزێم شور و قرك مێكەو، گەردەنا قازی و ناڤتەنگا خەزالان و هندی هند دجانن، چاوا جاڤێ تاهر پاشای بوان هەردوو زەریان كەفت و نە بدلەكی بهزار دلان، دلێ وی كەتێ و گوتی ئەز دێ دەشتا ریحایێ هەمیێ دەمێ، بەس ئێكێ ژڤان زەریان بدەتە من.
لبەر رابونێ تاهر پاشای خاترا خوە خازت و دەستێ عەمەر ئاغای گرت و دەستێ وی گڤاشت و گوتێ من پیچەك خزمەت یا بتە هەی، لدوور چادرێ زڤرین، گوتێ عەمەر ئاغا ئەڤ هەردوو زەریە چیێن تە نە، گوتێ ئێك تێلی مەنجول بیكا منە و برازا منە و یا دی كولیلكا چەمێ فەق سەنی یە و نێرگزا كەڤرە سوری یە و ئەو تێلی عەیشان كچا منە، گوتێ هەكە تو ڤێ بدە یە من، دێ تا سیپانێ خەلاتێ بدەست تە ڤە بەردەم و كورێن تە ئەگەر بێ ژن بن دێ وان بژن ئێخم و تە چەند ئاخ بڤێت دێ دەمە تە و دێ خوینا خوە ببەر تە دا دەم تا روژا سەلاحەتا تە دهێت، عەمەر ئاغای گوت ئەز دێ بێژم كورێن خوە، گوتێ بلا.
عەمەر ئاغای جابا میرزای و عزێری فرێكر و داخازیا تاهر پاشای بو گوت و كا دێ چ بێژن، میرزای گوتێ باب، پێغەمبەرێ مە سلاڤێن خودێ ل سەر بن یا گوتی داخازا ژنا جان نەكەن و دێ فتنە سەرا هێنە كرنێ و ئەڤ كچە جانە و بەركەتی یە و فتنە دێ سەرا وێ ب سەر مە دا قەومن، هەما ئەڤ جامێرێ هە ژ هەما باشترە و هەما دێ دەینێ، بەس بقەولی شەرتەكی كو تا سێ سالێن دی نا ڤەگوهێزیت، دا خەلك نە بێژیت ژبەر خودانكرنا خوە كچا خوە یا دایێ.
پشتی گولان بدوماهی هاتی و نێزیكی هاڤینێ بوی، عەمەر ئاغای گوتێ تاهر پاشا ئەگەر تو دەستویریا مە بدەی، ئەم دێ چینە زوزانێن كوردستانێ و ناڤێ سیپانێ خەلاتێ مە یێن گوهلێ بوی، ئەم دێ مدەهەكی حەیوانێ خوە بەینە سیپانێ خەلاتێ ژی، تاهر پاشای گوتێ هەرن هین دەستویر داینە و هەر جهێ هین بچنێ ژی، مە پەیوەندیێن هەین و ناڤێ مە یێ هەی، ئەوانا ژی كین و رەشمالێن خوە راكرن و كەتنە دویڤ حەیوانێ خوە، قوناغ بەر قوناغ و روژ بەر روژ هاژوتن و تا گەهشتینە سیپانێ خەلاتێ و دانانە ناڤ مێرگەكێ و ناڤ كانیەكێ و حەیوانەتێ خوە بەردا دناڤ وێ مێرگێ دا، هندی ئەسحەد بو ما دبن چادرێ ڤە و هندی عزێر و میرزا بون، ل دەوارێن خوە سیار بون و چوونە وان چول و چیا و گوتی ئەمێ بچینە سیپانێ خەلاتێ بخو بگەریێن.
دبێژن ئەو مێرگ یا بوزبەگێ میرێ شكاكیا یە و بوز بەگ مەندوبێ حكمەتا تركایە، زەلامەك چوو گوتێ كو زومەكێ یا دانی ناڤ مێرگا تە و ل سەر كانیا تە یا ئاڤێ، بوز بەگێ ژی نێزیكی دەهـ سیار دانە دویڤ خوە و بەرێخوە دانە مێرگێ و دیتن كو زەلامەك لبەر دەرێ چادرەكێ یە و سلاڤ كرێ و گوتێ هین چ كەسن، هین لێ قەوماینە دلماینە خویندارن مێهڤانن وە دانا یە سەر مێرگا من.
عەمەر ئاغای گوتێ ئەم خەلكێ دەشتا دوبانێ نە و خەلكێ باسدكێ نە و نەخوشی دناڤبەرا مە دا چێ بو، هەیامەكی ئەم لدەف تاهر پاشایێ دەشتا رحایێ بوین و مە گوت دێ مدەهەكی چینە سیپانێ خەلاتێ و دێ زڤرینە ڤە، عەمەر ئاغای گوتە بوز بەگێ كەرەمكە پەیا ببە و دا قەهوەكێ ڤەخوین.
پشتی پێكڤە روینشتینە خارێ قەهوێ ڤەخون، زەلامێن وان هاتن قەهوە تێكرن و قەهوێن خوە ڤەخارن و سوحبەت بخو كرن و دەست ب مەتحا كرن، پا ژنكن و ژنكێن وان پەردە ل سەر كوینێ بلند كرن و چاڤێ بوزبەگێ ب هەردوو زەریا كەت.
بوز بەگێ گوتێ ناڤێ تە بخێر، گوتێ ناڤێ من عەمەر ئاغایە گوتێ پا ئەڤ هەردوو زەریێت هە چیێن تە نە گوتێ ئێك ژ وان بیكا منە و برازا منە یا دی كچا من تێلی عەیشانە، گوتێ تە كچا خوە نە دا یە كەسێ گوتێ بەلێ من كچا خوە یا دایە تاهر پاشای میرێ دەشتا رحایێ و ناڤ مالی و نیشانی ژی یا بو ئینای.
بوزبەگێ گوتێ باوەربكە ئەز وەناكەم تو وێ بدەیە كەسێ و تێلی عەیشان بو منە و ئەز مروڤا دقەلینم و ئەز تاهر پاشای ب كتا تزبیا خوە ژی حساب ناكەم و ئەو كچك بو منە، عەمەر ئاغای گوتێ پا من دوو كورێن هەین و بلا ئەو ژی بزڤرن كادێ ئەو چ بێژن، وان هند دیت هەردوو زڤرین و سلاڤ كرن و چوونە دەستێ مێهڤانا و میرزای گوتێ باب ئەڤە چ كەسن گوتێ ئەڤە بوزبەگێ میرێ شكاكیا نە و مەندوبەكە ژ مەندوبێن حكمەتا تركا، گوتێ ئێ چ گوت و وی چ دڤێت گوتێ دبێژیت ئەڤە مێرگا منە، بەس پا خویشكا وە یا دیتی و دبێژیت ئەز تاهر پاشای ب كتەكا تزبیا خوە حساب ناكەم و دبێژیت دنیا بهەژیێت تێلی عەیشان بو منە، میرزای گوتێ ئو تە چ گوت، عەمەر ئاغای گوتێ ئەز دبێژم قوەتا وی ژی یا مە زێدە یە و ئەم دێ تێلی عەیشانێ دەینێ.
كەربێن میرزای گەلەك ڤەبون و گوتێ وەلللاهی تو نە زەلامی و ما نە شەرمە بو تە، تە كچا خوە دایە ئێكی ناڤ مالی بو ئینای و تە ئەهد دایێ و دێ شنوی رابی دەیە كەسەكێ دی.
میرزای دەستێ خوە دا شیرێ خوە و چوو گوتێ بوزو ژ بن كینێ مە دەركەڤە و ئەم نە هاتینە ڤێرە تو خویشكا من ژ من بستینی و دەستێ خوە دا شیرێ خوە و چەند خلاما خوە دا بەر و بوزێ ل دەوارێ بو سیار بو و چوو هەوارێ.
میرزای گوتێ باب تو كوینی و تشتێن مە ب سەر مێرگێ بێخە و هندی بابێ وی گوتێ و ما پێڤە كو ئەڤە مەندوبێ حكمەتێ یە و مە هێزا وی تێدا نینە، میرزای گوتێ مە ژی خودێ یەك یێ هەی و دێ دهەوارا مە هێت، هەر گاڤا مە دیت ئەم هەمی دێ هێینە كوشتن ژی، دێ ژنكێن خوە ژی كوژین و ئەم ناهێلین ئەو نامیسا مە بو خوە ببەن.
بوزبەگێ یێ چوویە هەوارێ و بەرێخوە ددەنێ كو بوز بەگێ ب سەد و پێنجی زەلامان ڤە هاتنە شەری، میرزا ژی رابو شیر و مەتالێن خوە دبەر خوە دانان و زری و كوم زریێن خوە دسەرێ خوە دانان و رما ریسا گەرگانی ددەستێ خوە گرت و ئەوی هەسپێ خوە ئینا و زین و مەعرەكە ل پشتا وێ سیار كرن و پێ خوە دا ركێبێ و ل ئوشتا زینی كەت و بەرێ خوە دا مەیدانێ، هەتا ئێڤاری، میرزای و عزێری پێنجی فێرسێن بوزێ كوشتن، روژێ پەرێن خوە داقوتان و بوزێ ب هەر سەد زەلامێن خوە ڤە رەڤین و جاب دا حكومەتێ و ژێ داخازكر كو ئەڤە عسات یێن هاتین ئاخا مە یا گرتی و پێنجی زەلامێن مە ژی یێن كوشتین و تلغراف دانە وانێ و دیاربەكرێ و قولویێ بوشویێ و پتر ژ دوو سەد شرتێن حكومەتا تركا دهەوارا بوزوی دا هاتن.
دبێژن شرتێن تركا كەتنە بەر سینگێ میرزای و عزێر و یێ شەری دكەن، بوزبەگێ دپشت وان را هندەك زەلامێن خوە بدویڤ خوە ڤە ئێخستن و قەست كرنە چادرێن عەمەر ئاغای، عەمەر ئاغا گەلەك قوتا و شەلیتێن كوینین وان برین و دەست و پێن وی پێ دگرێدان و هەما بوزبەگێ دەستێ خوە دا چنگلێ تێلی عەیشانێ و هاڤێتە سەر پشتا مەهینەكێ و بدویڤ دەوراێ خوە ڤە گرێدا و گوتە زەلامێن خوە، دا بچین ئەز ب مرادا خوە گەهشتم و زڤرینە ڤە.
هندی تێلی مەنجولێ كچا تاهر پاشای گوتێ ئەسحەد هلو خویشكا تە برن و بابێ تە ژی یێ بێ سەر و بەر كری و هەردوو برایێن تە بتنێ یێ لبەر سینگا فەوجەكا شرتان، هەر گوتێ بەحسێ من نەكە و بخودێ تە ژی ببەن ئەز نا ئاخڤم.
تێلی مەنجولێ گوتێ خوزی تو نە مێر بایە و تو نە ژن بایە ژی، خوزی تو جورەكێ گیانەوەران بایە و ب سنگەكی ڤە یی گرێدای بایە و نوكە من كەفەكا گیایی دانابا بەرسینگا تە.
مەنجولێ رابو دەست هاڤێتە جل و بەرگێن فێرس و عەگیدا كرنە بەر خوە و شیر و مەتال دبەر خوە دەینان و بەرێخوە دا تەول خانێ و كمێدەك ژێ ئینادەر و چوو زین و مەعرەكە ل پشتا وێ سیار كرن و رما ریسا گورگانی د قەلپیچا زینێ قوتا و زری و كوم زری ب سەر سەرێ خوە دادان و پوشیەكا سەرێ خوە پێچا و كەتە شوپا تالانی و هەرە هەر وەكو تو دچی.
تێلی مەنجولێ خوە ب بوزوی و زەلامێن وی را گەهاند و دەست دا شیرێ خوە و یێ شیرەك ل پشتێ دای و ل ئێك سەری دای و تا وان ئاگەهـ ژ خوە بوی، حەفت هەشت زەلامەك د دەواران دا هاڤێتنە خارێ و بو قێر قێر و بەغ بەغا وان و گوتی ئەڤە چ چێبو، ئێكی گوتێ ئەڤە مەلەكێ مەوتێ یە و ئزرائیلە بسەر مە دا گرت.
مەنجولێ دیت كو ئەڤە تێلی عەیشان یا ل سەر پشتا مەهینەكێ و یا ددویڤ بوزبەگێ رایە و ئەوێ شیرەك دانا رەهنێ مەهینێ و رەهنێ مەهینێ شكاند و مەهین قون و قون بعەردی كەفت و مەنجولێ گوتێ رابە سەر خوە دێهلێ، دیارە بو تە خوشە جوتێ برا ل مەیدانێ و باب گرێدای ل عەردی و تو بدویڤ ڤی كەتی، تێلی عەیشانێ هو بەرێخوە دەتێ ئەڤە مەنجولە، وێ ژی دەست هاڤێتە شیرەكی ژ سەر كەلەخەكی راكر و خوە هاڤێتە سەر پشتا هەسپەكی و گوتێ ئەم چبكەین، مەنجولێ گوتێ ئەم دێ زڤرین بن كوینی.
دەما هەردوو زڤرینە ڤە و هاتین بن كوینی و دەست و پێن مامێ خوە ڤەكرن و گوتێ مامو چاڤێ تە لڤان بیت، ئەز دێ چم هەردوو تیێن خوە سەحكەم، گوتێ نە مامو ئەز دێ چم سەحكەمێ، گوتێ نە مام تو لڤێرە بە و رابو خارنەك بو هەردوو تیێن خوە كرە دچانتكەكێ دا و بەرەڤ مەیدانێ برێ كەفت.
مەنجول بەرێخوەددەتێ حكمەتا تركا عەسكەرەكێ گەلەك مەزن یێ ئینای و بەرێخوە دا یێ كوعزێر و میرزا یێ دشەری دا و قێریەك دایێ و گوتە میرزای ها پسمام خێرە، میرزای گوتە مەنجولێ كا تو بگەهە عزێری یێ بریندار بوی و بگەهینە بن كوینی، ئەهد ئەو بیت هندی چپكەكا خوینێ دلەشێ من دا هەبیت ئەز نەزڤرم و شەری بكەم، ئەو رابو خارن بو میرزای هێلا لجێهـ رونشتنا وی و عزێر بریندارە، دا بەر سینگا خوە ل سەر پشتا هەسپی و ئیناندە بن كوینی.
بەرێخوە ددەنێ ئەڤە دوو بابە دەروێش ژ وێڤە هاتن و دوو عەرەبانە یێ بملی ڤە و روینشتنە خارێ و گوتی ئەڤە وە خێرە هین بتنێ لبن ڤی كوینی و ئەو چیە ئەو زەلامێ بریندار لنیڤا كوینی، گوتێ ئەڤە تیێ منە و ل مەیدانێ یێ بریندار بوی، تیێ من یێدی یێ ل بەروكا شەری و ئەڤە جەندرمێن تركا و زەلامێن بوزبەگێ نە بسەر مە دا گرتین و مە چ هەوار ژی نینە.
بابە دەروێشا گوتێ ما ئەڤە هین ژ بن ئاخێ دەركەتینە، كو كەس د هەوارا هە وە نەهێت، مەنجولێ گوتێ ئەم خەلكێ دەشتا دوبانێ نە و خەلكێ سلێڤانەیانە و خەلكی باسدكێ نە، من جوتەكێ برا و جوتەكێ شێرا عەبدوللا و چەلەنگ عەبدال ل وێرێ هەنە، هەكە جاب بو وان چ بایە هەر ئێك ژوان خوە نا دەتە ب قوەتەكا عەسكەری هەمیێ.
بابە دەوێشەكی ژوان گوتی ئەهدا خودێ بمن كەتبیت، سوبەهی هەتا دوو روژێن دی هەوارا وان بو هەوە بهێت، هەما سەرێ هەسپێ خوە دا ژوور دا و ئەو چوو و بەرزە بو و خودێ دزانت كا ملیاكەت بو یان بابە دەروێش بو، یێ دی گوت وە چ هەوارێن دی نینن، مەنجولێ گوتێ بەلێ وەللا مە ئەڤ كچكا هەنێ دا بو تاهر پاشایێ ریحاێ و وی گوتبو مە، ئەگەر پەزەكێ وە ژی بهێتە برن، ئەز دێ سەد و پێنجی زەلامان سەرا دەمە كوشتنێ. وی بابە دەروێشی گوتێ ئەز دێ بو هەوە چمە هەوارا تاهر پاشایێ رحایێ و ئەو ژی بەرێڤە بو.
بابە دەروێشێ ئێكێ زوی گەهشتە دەشتا باسدكێ و عەبدوللا و چەلەنگ عەبدال دیتن و گوتێ هین برازایێن عەمەر ئاغای نە گوتێ بەلێ، گوتێ ئەڤە كاغەزا خویشكا وە و كاغەزێ ڤە دكەن، گوتنە ئێك مانێ خوین نابیتە ئاڤ و هەردوو كا بەرێ دەوارێن خوە دانە سیپانێ خەلاتێ دهەوارا پسمامێن خوە.
دبێژن گەهشتن بەر هیزلی، مەنجولێ گازی خەزالێ و تێلی عەیشانێ كرن و گوتێ ئەوێن هە برایێن من هاتن و ئەگەر ئەو هاتبنە تولێن بابێ من ڤەكەن، ئەڤە خودێ ژ مە ستاند و هەما پاشی ئەم دێ فنجانێن ژەهرێ ڤەخوین.
تێلی مەنجول ب نك برایێن خوە ڤە چوو و گازی كرێ گەلی برا ئەز خویشكا وە مەنجولم و مامێ هەوە یێ لن كوینی نەهش بوی و گەلەك یێ هاتیە قوتان و ئێشاندن، عزێر ژی یێ بریندار بوی و نزانین كا نوكە یێ مری یە یان نە و پسمامێ مە میرزا بتنێ یێ لناڤ شەری و ڤێجا بو مە بێژن ئەگەر هین هاتینە خوینێ و تولا بابێ ڤەكەن، بابێ مە هەر یێ چوی و بلا توڤێ بنەمالا مە نە بریێت و بابێ مە نازڤرت ڤە، ئەگەر هین هاتینە سەلاحەتێ و هاری پسمامێن خوە بكەن، هەر نوكە بو مە بێژن ژبەركو فنجانێن ژەهرێ ددەستێ مە دانە و ئەگەر هین یێن تولێ بن مە ئەهد یا كری كو ئەم وان فنجانان ڤەخوین. چەلەنگ عەبدال گوتێ خویشكی وان فنجانان ژ دەستێ خوە پاڤێژن و ئێك ژ هەوە دگەل مە وەرن كا جهێ شەری لكیڤە یە و دا بچین هاری پسمامێ خوە میرزا بكەین و هەوە ژ كوشتنێ و ڤێ بەلایێ رزگار بكەین، ما خونە ئەم دكورەینە ما خوین دبیتە ئاڤ.
پێكڤە گەهشتنە بن كوینێ بەرێ خوە ددەنێ كو بوشاهیەك یا گەهشتیە وێرێ و تاهر پاشایێ ریحایێ ب سەد و پێنجی زەلامێن خوە ڤە یێ دهەوارا عەمەر ئاغای دا هاتی. چەلەنگ عەبدالی گوتە مەنجولێ ئەڤە چ بوشاهیە ئەڤ مروڤە كینە، تێلی مەنجولێ گوتێ ئەو تاهر پاشایێ دەشتا رحایێ یە و ئەهدا دایە مە كو ل تەنگاڤیا دهەوارا مە بهێت و مە تێلی عەیشان ژی دگەل گوتیە و ئەوێ دهەوارا مە هاتی، گوتێ كا تو بو مە هندەك خارنێ بینە و دا بلەز بچین دهەوارا پسمامێ خوە.
تاهر پاشای پسیاركر كو ئەڤە چیە و چ چێبویە، تێلی مەنجولێ گوتێ ئەڤە بوز بەگێ میرێ شكاكانە و پشتی ئەم هاتین ڤێرە دڤیا خاستیا تە تێلی عەیشانێ بو خو بزوری ببەت و مە نە دایێ، نوكە میرزا یێ ل بەروكا شەری و عزێر یێ بریندارە و نزانین كا نوكە یێ ساخە یان ژی مری، عەمەر ئاغا ژی یێ ژ قوتانێ نەهش كریە و تو یێ بكەیفا خوی و تە دڤێت شەری دژی بوزبەگێ دگەل مە بكە و تە دڤێت ژی بزڤرە.
تاهر پاشای گوتێ مانێ من ئەهد یا دا یە هەوە كو ئەگەر پەزەكا وە بهێتە برنێ، ئەز سەد و پێنجی زەلامان سەرا بدەمە كوشتنێ و ئەڤرو زەلامەكێ وە بهێتە كوشتنێ و دەعوا نامیسا من ژی بهێتە كرن، ئەز دێ شەری دگەل وە دژی وان كەم .
عەبدولا و چەلەنگ عەبدال بەری تاهر پاشای گەهشتنە بەروكا شەری و دیتن كو میرزویێ دناڤ بەروكا شەری دا و گازیكرنێ میرز و تو مە ناس دكی، میرزوی گوتێ هین پسمامێن منن و ئەگەر هین هاتبنە خوینێ ئەڤە ئەز هاتمە شەرێ هەوە.
چەلەنگ عەبدالی گوتێ ئەمێن هاتینە خوینێ، میرزوی شەر هێلا و دەست دا رما خوە و ئێخستە ناڤ چاڤێن مەهینێ و قەست كرێ و بەرێخوە ددەنێ گوت ئەڤە ئەگەر ژڤێ گەرمێ بهێتە مە دێ مە كوژت. رابون شیرێن خوە بەردانە عەردی و دەستێن خوە شوركرن، گوت پیروز بیت ئاغاتی و مێراتی بو تە و مە تو عەفوكری بخوینا بابێ خوە و تو هەرە بن كوینی روینە خارێ و دورا مە یە ئەم دی چینە شەری.
میرزو چوو دەف مەنجولێ و خارنەك خار و بێهنا خوە ڤەدەت، بەرێخوە ددەنێ كو ئەڤە تاهر پاشا ب زەلامێن خوە ژی ڤە هات و چەلەنگ عەبدالی گوتێ تاهر پاشا تو راوەستێ و داوەت داوەتا مە یە و ئەهدا خودێ بمە كەتبیت، هندی ئەم دساخ بین، جارێ ئەم زەلامێن تە نە دەینە كوشتنێ.
هەردووكا خوە بەردانە شەری هندی داڤ دوزبون خوە ژ شەری ڤەكێشان و شەر ما ب هیڤیا شورتا و جەندرمێن تركا ڤە و گەلەك ژێ هاتنە كوشتن و ئەوێن ماین ژی رەڤین و سپێدەهیەكێ كەس نەما لبەروكا شەری.
پشتی زڤرینە بن كوینی و دیتن كوعزێر ژی یێ ئەمرێ خودێ كری و گوتی ئەم دێ چكەین چ ناكەین، چەلەنگ عەبدالی گوت ئەم دێ زڤرین سەر ئاخ و ملكەتا خوە و مە مامێ خوە و پسمامێن خوە ژ خوینا خو عەفوكرن و خوین چ جار نابیتە ئاخ و ئەم حەزدكەین هەكەر تاهر پاشا ژی دگەل مە ب سەرەدان بهێت سەر مللەتێ مە و ئەم ئێك و دوو پتر بنیاسین و مە بڤێت ببینە برایێن ئێك.
پشتی هەمی پێكڤە و تاهر پاشایێ رحایێ ب زەلامێن خوە ڤە چووینە باژێرێ باسدكێ، تەرمێ خوە ڤەشارتن و شینیا خوە راكرن، چەلەنگ عەبدالی گوتە مامێ خوە تو بو من نا بێژی ئەڤ تاهر پاشا یە چاوا دهەوارا وە هات و سەد و پێنجی سیارێن خوە ئیناین و بو هەوە زەلامێن خوە بدەتە كوشتنێ.
مامێ وی ژی بو چیروكا وی گوت و گوتێ پشتی مە لناڤ مێرگا وی دانای و مە چیروكا خوە بو گوتی، وی گوتە مە كو رحایێ هەمی یا ببەر وەڤە و سەربەست لێبگەرن و هەر كەسێ پەزەكا وە ژی ببەت ئەز دێ سەدو پێنجی زەلامێن خوە سەرا دەمە كوشتنێ، پاشی تێلی عەیشان ژی یا ژ مە خاستی و مە یا دگەل گوتی. چەلەنگ عەبدالی گوتی سەد جار پیروزبیتن و مروڤێن هوسا دباشن كو ل تەنگاڤیا خوە ل مروڤی بكەنە خودان.
تاهر پاشای رحایێ گوتێ ما دەم هین پێك هاتن ڤە و گوتە عەمەر ئاغای بلا كچكا وە ژی بو وان بیت و دێ پتر ل ئێك و دوو زڤرن پێش خوینا بابێ وان ڤە، چەلەنگ عەبدالی گوتێ ما دەم تە خوە ل مامێ مە كریە خودان و تو یێ بەرهەڤ بوی كو سەد و پێنجی زەلامێن خوە ژی سەرا ئەهدا خوە بدە یە كوشتنێ، هەما لتە پیروزبیت و ئەم كەسێ ژ تە ژی باشتر نابینین، بەس سێ هەیڤا مولەتێ بدە مە، تا تازی و شینیا پسمامێ مە رادبیت و شنوی وەرە بو خو بكە داوەت و شەهیانە، چەلەنگ عەبدالی دگەل برایێ خوە عەبدوللای میرزا كرنە ئاغایێ دەشتا سلێڤانەییا و كەیف زڤری باژێرێ باسدكێ ڤە و ژین و ژیارەكا خوش دگەل ئێك بوراندن.
تێبینی:
ـ ئەڤ سەرهاتیە ژ زاردەڤێ (مەعریف سلێڤانەی) هاتیە نڤیسین، ژ دایكبویێ 1946 ێ یە و و ئاكنجیێ گوندێ (دولا ـ بێتاسێ) ێ یە و هەر وەكو دبێژیت كو ئەڤ چیروكە ژ تولازینیا خوە گوهلێبویە و ژ زاردەڤێ سالحێ عەبوی بهیستی یە و نوكە كارێ جوتیاریێ دكەت، و مروڤەكێ نە خاندەڤایە.
ژ پەرتوكا من یا بناڤێ (شەڤێن چلەیی). عبدالرحمن بامەرنی
